ژئوشیمی و تعیین خاستگاه ماگمای کانسار مس پورفیری هفت‌چشمه، آذربایجان شرقی

کانسار مس پورفیری هفت‌چشمه در 28 کیلومتری شمال شهرستان ورزقان در استان آذربایجان شرقی قرار دارد. بیشتر سنگ‎های منطقه به سن الیگومیوسن و دربردارنده توده‌های نفوذی کوارتزدیوریتی تا گرانودیوریتی به‌شدت دگرسانی هستند که دایک‎های آندزیتی بدون کانی‎سازی این واحدها را قطع کرده است. هدف اصلی این پژوهش مطالعه ژئوشیمی و تعیین خاستگاه ماگمای کانسار هفت‌چشمه است. بررسی روند تغییرات اکسید عناصر اصلی در نمونه‌ها، بیانگر پیوستگی طیف تغییرات سنگ‎شناسی و منشأ یکسان توده‎ها در منطقه است. از سوی دیگر روند تغییرات عناصر سازگار و ناسازگار نمونه‌ها بیانگر تبلور تفریقی نمونه‌ها و آلایش یا آغشتگی با پوسته بالایی است. در نمودارهای عنکبوتی تهی‌شدگی ماگما از عناصر Ti،  NbوSr  و غنی‌شدگی از عناصر K، Th و Rb  دیده می‌شود. غنی‎‌شدگی نمونه‌ها از LILE و تهی‎شدگی از HFSE همانند فعالیت ماگمایی نوع I در کمان‌های آتشفشانی (VAG) است. از سوی دیگر نمودارهای تعیین محیط زمین‌ساختی رسم‎شده نیز نشان از وابستگی توده هفت‌چشمه به فعالیت ماگمایی نوع I در کمان‌های آتشفشانی کناره قاره‌ها دارد. ترکیب شیمیایی بیوتیت‌ها نیز منشأ کالک‌آلکالن ماگمای کانسار هفت‎چشمه را تأیید می‌کند.